چهارشنبه 30 آبان 1403
EN

مستجار

 

مستجار

موقعيت

مستجار به بخشى از ديوار پشت كعبه و كنار ركن يمانى گفته مى‏ شود. روزگارى خانه كعبه دو در داشت، درِ ديگر آن در اين بخش ديوار بود كه مسدود شد(يعني دقيقا روبروي در فعلي). برخي نيز آنرا همان ملتزم دانسته اند.

علت نامگذاري

در شفاءالغرام آمده است: از اين رو به اين مكان مستجار گفته‏ اند كه پناه گيرنده به آن، «مستجارٌ مِن ذُنوب‏» است و گناهانش ريخته مى‏ شود. چون بعضى از صحابه به اين مكان التزام مى‏ جستند به «مُلْتَزَمْ» و «مُتَعَوَّذْ» نيز معروف‏ است.

فضليت

  • اينجا نيز از مكان‏هاى استجابت دعا است و محلى است كه مردم به آنجا پناهنده مى‏ شوند به همين دليل بدانجا مستجار گفته مى‏ شود.
  • محل ورود فاطمه بنت اسد به كعبه، براى تولد امام علىعليه السلامهمين بخش از ديوار كعبه است.  اين مكان بر اساس اتفاق منابع شيعى و برخى از منابع اهل سنت، شاهد حادثه‏ اى عظيم بوده و به عظمت و قدرت الهى براى ورود فاطمه بنت اسد، مادر مولود كعبه (علىعليه السلام) شكافته شد.خداوند متعال اين افتخار بزرگ را تنها نصيب او ساخت كه در بهترين مكان در عالم، متولد شد.

در روايات:

  • امام صادقعليه السلام: ابراهيم، كعبه را ساخت ... و براى آن، دو در قرار داد: درى به مشرق و درى به مغرب. مستجار، درى است كه رو به مغرب است.
  •  امام زين العابدينعليه السلام: آدم چون به زمين فرود آمد، كعبه را طواف نمود. كنار مستجار كه رسيد، به كعبه نزديك شد و دستان خود را به سوى آسمان، بلند كرد و گفت: پروردگارا! مرا ببخشاى. ندا آمد: «تو را بخشودم». گفت: خدايا! فرزندانم را نيز. ندا آمد: «اى آدم! هر يك از فرزندان تو كه سراغ من آيد و گناه خويش را اين جا آورد، گناهش را مى ‏آمرزم»
  • راوي مي‌گويد از محمّد بن عثمان عَمرى- دومين نايب امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف- پرسيدم: آيا صاحب الأمر را ديده‏ اى؟ گفت: آرى و آخرين بارى كه ايشان را ديدم، كنار خانه خدا بود، در حالى كه مى ‏گفت: «خدايا! آنچه را به من وعده داده‏ اى، محقّق ساز». محمّد بن عثمان گفت: و ايشان را ديدم كه در مستجار به پرده‏ هاى كعبه، در آويخته و مى ‏گويد: «خدايا! انتقام مرا از دشمنانت بگير».

آداب مستجار

از آنجا كه برخي مستجار را همان ملتزم دانسته‌اند لذا در برخي كتاب‌ها همان آدابي را كه براي ملتزم ذكر شده براي مستجار نيز آورده‌اند.

وضعيت كنوني مستجار

شايان يادآورى است در اين قسمت، آثار ترميم و بندكشى ديده مى‏شود كه البته ارتباطى به شكاف يادشده ندارد؛ زيرا كعبه در عصر حَجّاج، از پايه خراب و دوباره ساخته شد و آثارى از مكان ورود فاطمه بنت اسد بر آن وجود ندارد.

منابع جهت مطالعه :

  • من لايحضره الفقيه
  • الحج و العمره في الكتاب و السنه
  • شفاء الغرام بأخبار البلد الحرام‏
  • تاريخ و آثار اسلامي مكه و مدينه